به گزارش بازار قیر به نقل از دنیای اقتصاد روز پنج‌شنبه، آمریکا طی بیانیه‌‌‌ای دو فرد و ۹شرکت عمدتا چینی و اماراتی را با بهانه دور زدن تحریم‌‌‌ها و حمایت از صادرات محصولات پتروشیمی ایران تحریم کرد. از میان شرکت‌های تحریمشده، نام دو شرکت بورسی پتروشیمی خارک، فنآوران و یک‌شرکت فرابورسی مارون مستقر در ایران نیز به چشم می‌‌‌خورد. در این بیانیه آمده است که «امروز دفتر کنترل دارایی‌‌‌های خارجی وزارت خزانهداری آمریکا شبکه‌‌‌ای از تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی ایران و همچنین شرکت‌های صوری مستقر در جمهوری خلق چین و امارات عربی متحده را که حامی شرکت پتروشیمی تریلیانس و شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران هستند، در فهرست تحریم قرار داد. این دو شرکت در فروش محصولات پتروشیمی ایران در خارج از این کشور نقش اساسی دارند.» سوابق تاریخی نشان می‌دهد که اعمال تحریم‌‌‌ها بر صادرات محصولات پتروشیمی موضوع تازه‌‌‌ای نیست و این تحریم‌‌‌ها از سال 1389 با تحریم صادرات محصولات شیمیایی از سوی شورای امنیت سازمان ملل آغاز شده و تاکنون در دوره‌‌‌های متفاوت تشدید شده است. در شهریورماه 99 نیز وزارت خزانهداری آمریکا ۶شرکت پتروشیمی زاگرس در ایران، پتروتک اف‌‌‌زی‌‌‌ای در امارات متحده عربی، شرکت انرژی تریو در امارات متحده عربی، شرکت فناوری ژینگو در چین، شرکت چینی انرژی‌دایناپکس در هنگ‌‌‌کنگ و شرکت چینی دینرین در هنگ‌‌‌کنگ را به دلیل همکاری با شرکت پتروشیمی تریلاینس در ایران و نقض تحریم‌‌‌های ایران به فهرست تحریم‌‌‌های خود اضافه کرد. در همان زمان و دقیقا همزمان با آن، وزارت امور خارجه ایالات‌متحده پنج‌نهاد را به دلیل خرید و انتقال نفت از ایران مورد تحریم قرار داد. در کنار این پنج‌شرکت چینی و اماراتی نام شرکت پالایش آبادان نیز به چشم می‌‌‌خورد. به دنبال اعمال تحریم‌‌‌های جدید سه‌تحلیلگر بازار سهام در ادامه به اثرات احتمالی تحریم بر سه‌نماد پتروشیمی پرداخته‌‌‌اند.
فرهنگ حسینی، تحلیلگر بازار سهام
از اواخر دهه ۸۰ شمسی و با اوج‌‌‌گیری تحریم‌‌‌ها علیه کشور، شرکت‌های صادرکننده عملیات و فعالیت‌‌‌های بین‌المللی خود از جمله خرید تجهیزات و مواد اولیه، صادرات محصولات و همچنین نقل و انتقال پول را از طریق شرکت‌های واسط انجام دادند. حتی در دوره برجام نیز به دلیل نگرانی‌های طرف‌‌‌های تجاری ایرانی و خارجی، معاملات بین‌المللی از طریق شرکت‌های واسط انجام شد. به این ترتیب، شرکت‌هایی که مورد تحریم قرار می‌‌‌گیرند و سایر شرکت‌های ایرانی، عملا فعالیت تجاری یا حساب بانکی خاصی در کشورهای دیگر نداشته و ندارند و عملیات خود را به صورت غیرمستقیم انجام می‌دهند. این موضوع از سال ۹۷ و پس از خروج ایالات‌متحده از برجام مجددا توسط شرکت‌ها از سر گرفته شد. بنابراین در شرایطی که کشور تحریم بوده و کلیه شرکت‌ها تحت این شرایط فعالیت می‌کنند، وضع تحریم‌‌‌های جدید تغییری در وضعیت ایجاد نمی‌‌‌کند و عملا اثری نیز بر شرکت‌ها ندارد.محمد نوربخش، تحلیلگر بازار سهام
از آنجا که روابط بانکی ایران که شاهرگ فعالیت‌‌‌های اقتصادی است، از سال‌ها پیش تحریم بوده، عملا این شرکت‌ها و در کل صنعت پتروشیمی ایران مورد تحریم قرار داشتند و به نظر میرسد، تحریم‌‌‌های جدید اعلام‌شده برای سه پتروشیمی فنآوران، خارک و مارون نمی‌‌‌تواند مشکلات را بیشتر کند؛ چرا که اوج تحریم برای یک‌شرکت عدم‌توان استفاده از ظرفیت بانک‌ها برای نقل و انتقالات پولی است و این امر از قبل وجود داشته است.الهه ظفری، تحلیلگر بازار سهام
از آنجا که پیش از این نیز فروش محصولات پتروشیمی ایران در شرایط تحریمی صورت می‌‌‌گرفت، از نظر ساختار کلی، وضع تحریم‌‌‌های جدید اثرات شدید و تکانه‌‌‌ای بر این شرکت‌ها نخواهد داشت. اما به طور کلی تحریم‌‌‌های جهانی علیه ایران و صنعت پتروشیمی باعث شده است تا هزینه‌‌‌های مربوط به فعالیت در بازارهای بین‌الملل و به‌اصطلاح دور زدن تحریم‌‌‌ها توسط این شرکت‌ها بالا باشد، همچنین قدرت چانه‌زنی شرکت‌های پتروشیمی برای فروش محصولات خود با قیمت‌های جهانی پایین بیاید. در نتیجه با توجه به تحریم‌‌‌های جدیدی که برای این شرکت‌ها لحاظ شده است، به نظر میرسد هزینه‌‌‌هایی از بابت جایگزینی کانال‌‌‌های فروش برای این شرکت‌ها به وجود بیاید، اما به طور کلی به دلیل اینکه این شرکت‌های پیش از این نیز در شرایط تحریمی درحال فعالیت بوده‌‌‌اند، تقریبا قابل کنترل خواهد بود. هرچند صادرات این شرکت متوقف نخواهد شد؛ اما اعمال تخفیف‌‌‌های بیشتر روی نرخ فروش این شرکت‌ها یا همگام‌نبودن نرخ فروش این شرکت‌ها با افزایش نرخ‌های جهانی، دور از انتظار نخواهد بود.نگاه اجمالی به سه پتروشیمی تحریمشده
پتروشیمی خارک: شرکت پتروشیمی خارک با نماد بورسی «شخارک» در زمینه تولید و فروش محصولات پتروشیمی مانند گوگرد، بوتان، پروپان، پنتان و مواد نفتی سنگین‌‌‌تر، متانول و هر نوع مواد حلقوی نفتی یا خطی و هر نوع ماده شیمیایی مشابه فعالیت دارد. ظرفیت اسمی تولید محصولات «شخارک» به شرح ذیل است:ظرفیت اسمی (متریک تن):
متانول: 660هزار
بوتان: 120هزار
پروپان: 115هزار
پنتان:70هزار
گوگرد: 170هزار
پتروشیمی مارون: شرکت پتروشیمی مارون در بهمن‌ماه 1377 تاسیس شد. این شرکت در مهرماه 1390 در فرابورس ایران پذیرفته شد. ظرفیت اسمی تولید محصولات این پتروشیمی به شرح ذیل است:
ظرفیت اسمی (تن):
اتان: یک‌میلیون و 900هزار
اتیلن: یک‌میلیون و 100هزار
پروپیلن: 200هزار
پلی اتیلن سنگین: 300هزار
پلی پروپیلن: 200هزار
بنزین پیرولیز: 83هزار
منواتیلن گلایکول: 400هزار
دی اتیلن گلایکول: 40هزار
تری اتیلن گلایکول: 3هزار
برش‌‌‌های پروپان: 168هزار
دی‌اکسید کربن: 87هزار و 401
پلی اتیلن سبک: 300هزار
پتروشیمی فنآوران: شرکت پتروشیمی فنآوران در اردیبهشت سال1377 به‌صورت شرکت سهامی‌عام تاسیس و در بهمن‌ماه 1386 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و در حال حاضر سهام آن از طریق تابلوی اصلی بازار اول سازمان بورس و اوراق بهادار تهران معامله می‌شود. شرکت پتروشیمی فنآوران واحد تجاری فرعی شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین«تاپیکو» است. ظرفیت اسمی تولید محصولات «شفن» به شرح ذیل است:
ظرفیت اسمی (تن):
متانول: یک‌میلیون
اسید استیک: 150هزار
منواکسیدکربن: 140هزار
دی اکتیل فتالات: 50هزار
انیدریدفتالیک: 10هزار